O Zakładzie Sinologii

Sinologia jest najstarszym kierunkiem dalekowschodnim na Uniwersytecie Warszawskim. Powstała w 1933 roku, kiedy to w Instytucie Orientalistycznym (wówczas w ramach Wydziału Humanistycznego) utworzona została Katedra Sinologii. Profesorowie warszawskiej sinologii już przed wojną cieszyli się międzynarodowym autorytetem, by wymienić Jana Godzimira Jaworskiego – badacza chińskiego buddyzmu i literatury ludowej, autora studiów buddyjskich, drukowanych między innymi w pekińskim czasopiśmie „Monumenta Serica”, czy Witolda Jabłońskiego, działającego w latach 1930–1932 w Chinach jako doradca ds. reformy oświaty z ramienia Ligi Narodów oraz w późniejszych latach jako wykładowca na uniwersytecie Tsinghua (Qinghua) w Pekinie.

Po wojnie polscy sinolodzy kontynuowali tradycje szkoły francuskiej, kształtowanej przez takich wybitnych badaczy kultury i języka chińskiego jak Marcel Paul Granet czy Henri Maspero.
Witold Jabłoński (1901–1957), od 1947 roku profesor Uniwersytetu Warszawskiego, dał się poznać jako wybitny znawca chińskiej literatury, etnografii, historii sztuki, religii i filozofii, autor wielu prac naukowych i przekładów literatury chińskiej. Profesor Janusz Chmielewski (1916–1998) zyskał międzynarodowe uznanie jako autor wielu prac z językoznawstwa sinologicznego oraz z logiki starochińskiej. Znaczny wkład do rozwoju polskiej sinologii wnieśli także inni profesorowie: Olgierd Wojtasiewicz (1916–1995) – językoznawca i tłumacz, Tadeusz Żbikowski (1930–1989) – o różnorodnych zainteresowaniach badawczych, wielce zasłużony dla propagowania wiedzy o kulturze i językach Chin, Mieczysław Jerzy Künstler (1933–2007), autor wielu prac i przekładów, a także prof. Zbigniew Słupski (1934-2020), znawca klasycznej literatury i filozofii chińskiej. Obecnie w Zakładzie pracują i publikują dwie Panie profesor: prof zw. Lidia Kasarełło, zajmująca się literaturą współczesną i teatrem chińskim oraz prof. UW Irena Kałużyńska, językoznawczyni specjalizująca się w onomastyce.

Już od początku lat 50. warszawska sinologia utrzymywała regularne kontakty z powstałą w 1949 roku Chińską Republiką Ludową. Umożliwiły one podróże naukowe do Chin oraz wyjazdy na staże językowe studentów wyższych roczników. Na początku lat 50. pojawili się w Zakładzie Sinologii pierwsi lektorzy języka chińskiego. Dzięki wymianie książek i nadsyłanym z Chin darom wzrastały stopniowo zasoby biblioteki sinologicznej.
Rozwój badań sinologicznych w tym okresie zaowocował szeregiem cennych publikacji, zarówno wysokiej rangi popularyzatorskiej jak i naukowej. W 1953 roku z inicjatywy i pod redakcją prof. W. Jabłońskiego ukazał się pełny przekład traktatu filozoficznego Czuang-tsy. Prawdziwa Księga Południowego Kwiatu (uhonorowany nagrodą państwową), w roku 1956 Antologia literatury chińskiej, w roku 1958 K’ü Jüana Pieśni z Cz’u (praca zespołowa) a w roku 1956 Z dziejów literatury chińskiej W. Jabłońskiego.
Postępująca od początku lat 60. koncentracja badań na wybranych wycinkach specjalistycznych znalazła wyraz w licznych publikacjach naukowych, które dotyczą głównie logiki chińskiej, historii nowożytnej literatury chińskiej, dziejów teatru chińskiego, najnowszej historii Chin oraz kultury i języka epoki Han.

Mimo iż sinologia warszawska wywodzi się z tradycyjnej szkoły, stopniowo dostosowała się do potrzeb współczesności i stała się filologią nowoczesną. Nacisk kładzie się na przygotowanie językowe absolwentów i nowoczesne metody nauczania. Świadczy o tym przyznana w 2003 roku nagroda Europejska (European Label) za nowatorskie inicjatywy w nauczaniu języka chińskiego, wręczona przez ministra edukacji narodowej i sportu Rzeczypospolitej i komisarza Unii Europejskiej ds. Edukacji i Kultury.
Zakład Sinologii współpracuje również z Uniwersytetami na Tajwanie oraz Biurem Przedstawicielskim Tajpej w Polsce, które współfinansowało publikacje naukowe naszych pracowników.
W ostatnich latach akcent przesuwa się z filologicznego na kulturoznawczy. Oprócz tradycyjnego kształcenia w zakresie literatury, języka czy historii, do programu dydaktycznego i badań wprowadza się filozofię, historię sztuki, religioznawstwo, etnografię zarówno Chin, jak i całej Azji Wschodniej. Swoje miejsce znajdą tu także osoby zainteresowane współczesnością. W Zakładzie Sinologii powstają prace magisterskie na tematy z najnowszej historii, literatury, a także zagadnień politycznych, przygotowywane również po konsultacjach z sinologami i znawcami Chin z innych ośrodków.